Informacja dla podmiotów obracających drewnem i DMO
Objawy żerowania...
Objawy żerowania...
Objawy żerowania...
Objawy żerowania...
Warunki przemieszczania podatnych roślin, drewna (w tym drewnianego materiału opakowaniowego) oraz kory z wyznaczonych obszarów wewnątrz Unii Europejskiej na obszary inne niż wyznaczone
Podstawowe informacje
Węgorek sosnowiec (Bursaphelenchus xylophilus) pochodzi z Ameryki Północnej, skąd na początku XX wieku został zawleczony wraz z zasiedlonym drewnem do Azji.
Bursaphelenchus xylophilus jest mikroskopijnej wielkości nicieniem, porażającym rożne gatunki drzew iglastych. Najwięcej strat powoduje na sośnie (Pinus L.), ale poraża także: jodłę (Abies Mill.), cedr (Cedrus Trew), modrzew (Larix Mill.), świerk (Picea A. Dietr), daglezję (Pseudotsuga Carr.) i choinę (Tsuga Carr.). Ww. rośliny żywicielskie oraz drewno i oddzielona kora drzew iglastych (Coniferales) podlegają regulacjom zgodnie z przepisami Decyzji Wykonawczej Komisji Nr 2012/535/UE z dnia 26 września 2012 r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających rozprzestrzenianiu się w Unii organizmu Bursaphelenchus xylophilus (Steiner et Buhrer) Nickle et al. (węgorek sosnowiec).
W 1999 roku gatunek ten został stwierdzony po raz pierwszy w Europie na terytorium Portugalii. Mimo podjętych działań fitosanitarnych nie udało się zlikwidować ognisk szkodnika w tym kraju, a w 2008 r. stwierdzono nowe miejsca występowania tego nicienia na terytorium Hiszpanii. W Polsce węgorek sosnowiec nie był dotychczas notowany.
W związku z dużą szkodliwością i trudnościami w zwalczaniu tego nicienia, w konsekwencji stwierdzenia nowych ognisk węgorka, w celu zapobieżenia jego rozprzestrzenianiu się na nowe obszary, Komisja Europejska podjęła działania ustalając warunki na jakich przemieszczane są ww. rośliny żywicielskie i drewno tych rodzajów, z terytorium Portugalii oraz 3 wyznaczonych obszarów Hiszpanii, z których 2 znajdują się w rejonie Estremadura i 1 w rejonie Galicja na inne obszary niż wyznaczone. Wykaz wyznaczonych obszarów dostępny jest na dole strony, w plikach do pobrania.
Zgodnie z przedmiotową Decyzją, rośliny oraz drewno podatne w określonej postaci, w tym drewniany materiał opakowaniowy, pochodzące z ww. wyznaczonych obszarów, mogą być przedmiotem obrotu na obszary inne niż wyznaczone jeżeli spełnią warunki określone w sekcji I, załącznika III ww. decyzji nr 2012/535/UE. Zgodnie z ww. przepisami, drewno w postaci drewnianych materiałów opakowaniowych (DMO) może być przemieszczane na obszary inne niż wyznaczone, jeżeli zostanie poddane w uprawnionym zakładzie, odpowiedniej obróbce, wyszczególnionej w załączniku I do Międzynarodowego Standardu dla Środków Fitosanitarnych FAO nr 15 oraz oznakowane zgodnie z załącznikiem II tego standardu. Lista uprawnionych zakładów obróbki dostępna jest na dole strony.
Poniżej przykładowy znak, który zaświadcza, że DMO zostały poddane zatwierdzonemu zabiegowi (zgodnie z ww. standardem ISPM FAO nr 15).
IPPC - International Plant Protection Convention (Międzynarodowa Konwencja Ochrony Roślin)
XX - kod ISO kraju (np. PT - Portugalia)
000 - numer producenta opakowań
YY - rodzaj zatwierdzonego działania (np. HT)
Mając na uwadze bardzo duże zagrożenie fitosanitarne związane z ryzykiem zawleczenia węgorka sosnowca, wszystkie podmioty prowadzące wymianę handlową drewnem z roślin podatnych oraz innymi towarami z wykorzystaniem drewna i drewnianego materiału opakowaniowego z roślin iglastych, pochodzącymi z Portugalii lub z wyznaczonych obszarów w Hiszpanii, są zobowiązanie zadbać o to, aby ww. materiały, przemieszczane z tych obszarów, posiadały stosowne oznakowanie lub były zaopatrzone w paszport roślin.
Dodatkowo, zgodnie z postanowieniami Decyzji Wykonawczej Komisji Nr 2012/535/UE oraz zaleceniami Komisji Europejskiej, u podmiotów tych będą prowadzone, przez inspektorów PIORiN, kontrole ww. materiałów. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości, tj. niewłaściwego oznakowania lub braku oznakowania lub braku paszportu, będą pobierane próbki do badań laboratoryjnych pod kątem występowania węgorka sosnowca oraz dodatkowo podejmowane będą następujące środki fitosanitarne, obejmujące nakazy: wykonania zabiegu gwarantującego zniszczenie nicienia, zgodnego ze standardem ISPM FAO nr 15 lub zwrotu materiału do nadawcy lub jego zniszczenia.
Niezależnie od powyższego, jeżeli w jakimkolwiek drewnie lub drewnianym materiale opakowaniowym, zostanie stwierdzony węgorek sosnowiec - w odniesieniu do porażonych materiałów zostanie zastosowany nakaz ich zniszczenia.
Pliki do pobrania
Decyzja Wykonawcza Komisji Nr 2012/535/UE z dnia 26 września 2012 r. w sprawie środków nadzwyczajnych zapobiegających rozprzestrzenianiu się w Unii organizmu Bursaphelenchus xylophilus (Steiner et Buhrer) Nickle et al. (węgorek sosnowiec)
Międzynarodowy Standard dla Środków Fitosanitarnych ISPM 15
Międzynarodowy Standard dla Środków Fitosanitarnych ISPM 15
Lista państw, które wymagają stosowania Standardu ISPM nr 15 w imporcie drewnianego materiału opakowaniowego
Rejestr zakładów spełniających warunki produkcji wyrobów z drewna w aspekcie wymagań fitosanitarnych, zwłaszcza według standardu FAO/IPPC/ISPM 15
Ulotka informacyjna dotycząca węgorka sosnowca Bursaphelenchus xylophilus
Wykaz obszarów wyznaczonych w UE ze względu na obecność węgorka sosnowca, o których mowa w Artykule 5(1) decyzji wykonawczej Komisji 2012/535/UE
Wykaz uprawnionych zakładów obróbki i uprawnionych producentów drewnianych materiałów opakowaniowych, o których mowa w art. 17(2) Decyzji Wykonawczej Komisji Nr 2012/535/UE